پناهندگی مقوله ایست که به موجب قوانین بین المللی مورد قبول کشورهای عضو کنوانسیون ژنو به افرادی که به دلایل گوناگون از کشور خود گریخته اند و یا بازگشت آنها به کشورشان خطرات جانی دربردارد اعطا میشود.
پناهندگی کانادا به یکی از دو روش زیر قابل اخذ می باشد :
کسانی که به دلایل جنگ، قحطی، فقر و گرسنگی عمومی و یا هر دلیل موجه دیگری که با استانداردهای پناهندگی مطابق باشد، از کشور خود متواری و بدون دارا بودن ویزای ورود به کشور دیگری وارد شده باشند، می توانند با مراجعه به اداره امور پناهندگان سازمان ملل متحد و ثبت تقاضای پناهندگی خود، منتظر پروسه ی زمانگیر بررسی پرونده خود که گاه چندین سال به درازا می انجامد، شوند.
در طول این مدت، فرد پناهنده می تواند در کشور میزبان بماند و آن کشور حق اخراج او را ندارد، ولی میتواند هر پناهنده را در بخش معینی از کشور اسکان داده و محدوده ی تردد او را تعیین کند. در مواردی این پناهندگان به دلیل نداشتن توان مالی در اردوگاههای پناهندگی در آن کشور به سر می برند که زیر نظر سازمان ملل است ولی به وسیله ی ماموران کشور میزبان اداره می شود. در صورت برخورداری از امکانات مالی شخصی و فامیلی پناهنده می تواند خارج از اردوگاهها و در محدوده ی معین شده برای آنها مستقلاً زندگی کند. ارائه ی تسهیلاتی از قبیل اجازه کار و یا همراهی های دیگر با پناهندگان کشورهای مختلف میزبان شرایط متفاوتی دارند.
این پناهندگان در صورت قبول پناهندگیشان از طرف امور پناهندگان سازمان ملل که طی مصاحبه های گوناگون انجام می شود، می توانند کشور مورد نظر خود برای مهاجرت را اعلام کنند. در صورت پذیرفتن کشور مورد نظر که آن نیز مراحل زمانگیر خاص خود را دارد، اجازه ورود پناهنده به آن کشور داده می شود و فرد پناهنده با تسهیلات سازمان ملل به آن کشور عزیمت می کند.
پناهندگانی که از طریق سازمان ملل به کانادا وارد می شوند، پس از یک سال بشرط تداوم علت پناهندگیشان می توانند تقاضای اقامت خود را به اداره مهاجرت این کشورها ارائه کنند که پس از طی مراحل قانونی به آنان اجازه اقامت داده میشود. این اقامت پس از ۵ سال میتواند به تقاضای شهروندی منجر شود که در صورت قبولی، شهروند آن کشور به حساب می آیند.
کسانی که از راههای قانونی با اخذ ویزاهای گوناگون غیر مهاجرتی وارد خاک کانادا شوند، اگر در مدت اقامت خود در کانادا در شرایطی قرار گیرند که در صورت بازگشت آنها به کشور متبوع خود، جان آنها در خطر قرار گیرد و یا تحت آزار و اذیت حکومت کشور خود قرار گیرند، میتوانند از اداره مهاجرت کانادا مستقیماً تقاضای پناهندگی کنند. پس از طی مراحل قانونی در صورتی که علت پناهندگی آنها مورد تایید قرار گیرد و پناهندگی آنها مورد قبول واقع شود، تحت حمایت قوانین پناهندگی قرار می گیرند و پس از یک سال اقامت، می توانند تقاضای کارت سبز اقامت کنند و پس از ۵ سال در صورت واجد صلاحیت بودن شهروند کانادا شوند.